Rơi hay rải tiền ngầm nghĩa là phải có rất nhiều tiền. Và rải, rơi theo ý
mình muốn. Trước đây đã có nhiều giai thoại về đốt tiền, rơi tiền cỡ
Bạch công tử hay Hắc công tử Bạc Liêu. Nhưng thi sĩ Bùi Giáng vẫn giàu
có để "rơi tiền" theo ý muốn. Tại sao không?
Như trong bài thơ Tiền Và Lá, nhà thơ Kiên Giang rất tinh tế và tài hoa khi cảm thán:
“Tiền không là lá em ơi Tiền là giấy bạc của đời in ra
Người ta tiền bạc đầy nhà
Cho nên mới được gọi là chồng em!
Bây giờ mỗi buổi chiều lên
Tôi gom lá đốt, khói lên ngút giời
Người ta đã bị mua rồi
Chợ đời hội họp, mình tôi vui gì?”.
(Tiền và Lá)
Bài thơ này cũng có dư luận cho là của
thi sĩ Nguyễn Bính. Nhưng trong một lần gặp gỡ nhà thơ Kiên Giang ở một
tiệc cuối năm do nhà thơ Lâm Xuân Thi tổ chức tại Sài Gòn cuối năm 2013,
người viết đã hỏi thăm. Nhà thơ Kiên Giang - Hà Huy Hà xác nhận bài thơ
trên là của ông chứ không phải của thi sĩ Nguyễn Bính. Rất nhiều công
trình nghiên cứu về thi ca đã nhầm lẩm chi tiết này.
Thi sĩ Bùi Giáng chưa có bài thơ nào thật nổi trội, cảm thán về tiền được người yêu thơ biết đến như bài thơ Tiền và lá ở trên.
Chúng tôi muốn nhắc lại bài thơ vì cho
rằng đây là một tác phẩm hay, đề cập trực tiếp vào nỗi ám ảnh của người
nghệ sĩ. Và một nghệ sĩ lớn nhưng phiêu bạt, lang thang, không gia đình
lại mang trong hồn những chấn động, tang thương của cơn bão thời đại
vừa thổi qua thì miếng cơm, manh áo hàng ngày, ở đây tựu trung là tiền –
như chủ đề của bài viết này - cũng là ám ảnh không hề nhẹ!
Thế nhưng, thật lạ lùng, trong thi ca của ông cứ bỡn cợt, bông đùa, tang bồng “Sài Gòn Chợ Lớn rong chơi / Đi lên đi xuống đã đời du côn” hay “Thưa rằng nói nữa là sai / Mùa xuân đang đợi dáng ai bước vào…”.
Bùi Giáng rong chơi "Sài Gòn Chợ Lớn" |
Có thể Bùi tiên sinh chưa bao giờ xem tiền bạc là quan trọng nhưng chắc chắn ông cũng không có tiền để rải như ý muốn!
Thế mà có đấy! Bùi Giáng đã từng bỡn
cợt với tiền và rải tiền theo ý mình thích mình muốn trong câu chuyện
sau của anh Huỳnh, chủ quán cà phê CCR nổi tiếng một thời trên đường
Nguyễn Đình Chiểu, một người đọc rất mê Bùi và có rất nhiều kỷ niệm với
Bùi.
Anh đã kể cho Một Thế Giới nhiều chuyện hay mà chính bản thân anh chứng kiến chứ không phải là người hóng hớt hay nghe lại.
Anh Huỳnh kể: Vào khoảng năm 1985,
người ta thường thấy Bùi Giáng lang thang khắp Sài Gòn và thường xuất
hiện ở chợ Trương Minh Giảng. Ít người biết ông là một nhà thơ nổi
tiếng. Thời gian và thời đại đã thay đổi. Lớp bạn đọc những tác phẩm của
ông cũng tan tác áo cơm.
Chỉ có một số rất ít mới nhận ra thi
sĩ bậc thầy và người thấy ngày xưa của mình. Bởi ông có một thời gian đi
dạy và thỉnh giảng trên các giảng đường Đại học Sài Gòn. Bùi Giáng
khoác lên mình đủ thứ hằm bà lằng mà ông tình cờ nhặt được trên đường từ
bao tời, bao tải hay những áo quần cũ mà người ta thương tình cho ông.
Cũng có một số người bán hàng trong
chợ biết ông nên cũng cho ông mua… chịu như cà phê, phở, cơm tấm. Để đáp
lại tấm lòng đó, ông thường viết tặng những bài thơ khi có yêu cầu hay
khi cao hứng.
Ít người hình dung được những tác phẩm
đó sau này là những di cảo đặc biệt. Ví như những câu thơ cà rỡn mà tài
hoa của Bùi mà anh Huỳnh tình cờ được đọc và nhớ khi ông viết tặng cho
hai cô gái phục vụ trong hàng Phở. “Một
sáng, tôi gặp Bùi tới đây rất sớm và không gặp ông chủ, vốn là người
mến ông! Hai cô gái chạy bàn còn rất trẻ và không hiểu tại sao có một
người đàn ông nhếch nhác, lôi thôi, hôi hám và quái dị xuất hiện ăn phở
rồi…đòi ghi sổ không trả tiền! Bùi đã viết tặng mấy câu thơ như sau “Hai cô thiếu nữ dịu dàng / Xin đừng nói bậy hai nàng buồn ta!?...”
Nhưng đừng tưởng ông điên, không biết
gì! Khi có tiền, Bùi Giáng vẫn đem đến trả nợ đã ghi sổ đàng hoàng. Và
tiền đó thường là của người thân, bạn bè cũ cho hay học trò cũ tặng
thầy. “Bùi giáng gần như không quên người nào. Khi có tiền ông trả cho
những người cưu mang mình từ người chạy xe ôm hay chú xích lô hàng ngày
vẫn chở ông đi…”
Một lần cùng với một số bạn bè Việt kiều
từ Mỹ về ghé thăm ông, anh Huỳnh rất vui khi biết người bạn mình đã
giúp ông một khoản tiền không nhỏ. –“Tôi không nhớ là bao nhiêu nhưng
với ông nếu chỉ du thân và ăn uống rong chơi thì cũng sống được mấy
tháng. Trong số tiền đó có mấy tờ đô-la người bạn muốn ông để dành vì sợ
đổi ra ông sẽ đánh rơi.
Và quả đúng như suy nghĩ của bạn tôi!
Bùi Giáng đánh rơi thật! Buổi sáng hôm sau tôi tình cồ đi xuống chợ
Trương Minh Giảng. Tôi chứng kiến một Bùi tiên sinh phấn khích la hét
tung trời! Và nữa, sau lưng ông rồng rắn một bầy con nít lít nhít kéo
theo vừa nhảy máu ca hát vừa tranh nhau lượm tiền của Bùi Giáng đánh
rơi!
Thì ra có tiền nhưng Bùi giáng không
để ý, ông nhét hờ vào một cái túi quần thủng vừa đi vừa nhảy múa nên
tiền cứ rơi ra. Bọn trẻ vừa hò reo vừa sung sướng nhặt.
Tôi chạy đến bên Bùi Giáng, nắm tay nhắc ông: -“Ông thầy, ông để rơi tiền hết rồi!...”
Bùi Giáng quắc mắt nhìn tôi. Chợt nhận
ra người quen vừa ngồi với nhau hôm qua, cặp mắt ông thoáng dịu lại,
cười hê hê một nụ cười dài: -“Ha ha! Rơi rơi rơi! Tiền rơi rơi!... Nhưng
ta vẫn còn tiền đây này!”. Rồi ông kéo tôi lại, khoái chí lật cái quần
rách lên.
Vẫn còn mấy tờ tiền ông lận sâu trong dải quần!..
Ở vị trí đó thì khó mà rơi!...
Thì ra thi sĩ Bùi Giáng đã để một số
tiền trong túi quần rách, vừa chạy nhảy la hét phấn khích để rải… một
cách cố ý cho bọn trẻ bụi đời mà ngày thường ông vẫn lang thang kẻ chợ
cùng với chúng.
Ông tặng bọn nhỏ một cách hào sảng. Câu chuyện tiền rơi của ông đã làm rơi nước mắt anh Huỳnh.
Trong cái biền du côn tàn nhẫn như trong thơ của Bùi từng khắc họa “cứ tưởng đầu đường thương xó chợ / Ai ngờ xó chợ vẫn chơi nhau” đã thực sự có tình người.
- Nguyễn Hữu Hồng Minh
0 nhận xét :
Đăng nhận xét